DENİZALTI HAKKINDA-V: Silahları
 
*Torpido
*Füze
*Mayın
Torpido
 
 1860’ın ilk yarısında silah gelişiminde; silahın su kesimi altında patlamasının gemiye önemli hasar verdiği anlaşılmıştı bu yönde gelişmeler hızlandı.Uzun bir gönder ucundaki mayının [Spar Torpido] hedefe saplayıp açıldıktan sonra  yada mayını çekerek hedefe çarptırılıp patlatılması şeklinde pratiğe dökülmüş ve  David gibi yarı dalar tekneler ile Hunley tarafından savaşta kullanılmıştı. 1865’te Kaptan James Harvey; bir suüstü teknesi tarafından çekilmesi esnasında asimetrik yapısından ötürü dalan  ve kamçı hareketiyle suüstüne çıkana kadar sualtından giden  torpido ile Oberon yelkenlisine hucum ederek deneme yapmıştı.
 Ancak bunlar etkin silahlar değildi.1823’te doğan Robert Whitehead,1856’da Avusturya Donanması için makine geliştiren Mühendislik Şirketi Stabilimeno Technico Fiumano’da yönetici oldu. 1860'ların ortalarında Avusturya donanmasından Yüzbaşı Giovanni [Johann Blasius] Luppis,saat mekanizması kullanarak; buharla çalışan ve arkasındaki tellerle uzaktan kumanda edilebilen,patlayıcılı yarı robot bir araç geliştirmişti. Aracın en büyük özelliği patlayıcının tabancasına bağlı pervaneydi.Araç ilerlerken pervane dönüyor ve tabancayı kuruyordu.Böylece belli bir mesafe gittikten sonra tabanca aktif hale gelip,silahı kullananın emniyeti sağlanmış oluyordu.Silaha “Coast Saver” dendi. Ancak silah uygulanabilir değildi.Donanma ilgi göstermedi.  Fikir üzerinde çalışan Whitehead, buhar yerine sıkıştırılmış hava kullandı ve Aralık 1866'da "auto-motive torpedo"'yu yaptı.İlk torpido 8 kilo patlayıcısı ile beraber 135 kilo ağırlığında idi.48 bar basıncındaki sıkıştırılmış havanın çevirdiği pervane ile 10 kilometre hızla 180 mt.gidebiliyordu.Yaptığı ikinci torpido,83 bar hava ile 270 mt. gitti.Prototip torpidolar, sabit dümen açısı ile düz gidiyorlar fakat derinliği koruyamıyorlardı. Whitehead bu problemi su basıncı ile halletti.Ayarlandığı umkta gitmesi için bir tarafı ayarlandığı derinliğin basıncına,diğer tarafıda dış basınca açık diyaframın hareketleri vasıtasıyla,yatay dümenlere bağlı  çubukları sarkaç ağırlığına karşı itip çekerek ayarlaması ile mümkün oluyordu.Torpidoyu silindirik lançerden basınçlı hava ile atıyorlardı . Makinesi 2 eksantrik silindirli tek pervaneliydi. 
 1867-1868 Whitehead Avusturya için Vee-Twin hava motorlu 14-16"çap. 200-500yd.menzilli 675 lb.'lik torpidolar ile denemeler yaptı.
Bu 2 yeni model ile Avusturya Donanması temsilcilerine gösteri yaptı.Temsilciler   silahın üretime uygun olduğunu ve patentini satın almak için yetersiz olduğunu söylediler.Ama Nisan 1869’da Seehund Gunbot'u için eğitimde kullanılmaK üzere 4 adet 35 cm çapında torpido ve kovanların aldılar.
 1869 sonbaharında 14 ve 16 inch çapında 2 torpido üretime hazır hale gelmişti.5 metre boyunda 35 kg. patlayıcısı ile 15 km. hızda 360 metre gidebiliyordu. 1870 Eylül-Ekim boyuncada yapacağı 100 atışta 7knots ile 600 yarda performansa erişti. Atölyede ve gösteride Whitehead’in Oberon’un  sukesimine ve altına monte ettiği kovanlardan yaptığı atışlar ve ağla korunan hedef gemiyi ağını delerek batırması sonucu silahı inceleyen İngiliz'ler, 1871’de Whitehead'i İngiltere'ye çağırıp silahın tüm haklarını  Whitehead Torpedo Company, [Fiume, Austria]den  satın aldılar ve sonraki sene Woolwich’te üretime başladılar .
 1871 Fiume’deki çalışmalarda ufak tipler üzerine denemeler devam etti
 1870 Amerika’da torpido çalışmaları  Rhode Island’da test istasyonunun kurulmasıyla başlar.İlk denemeleri Whitehead’in elde ettiği performansta gerçekleşir.Savaş başlığı ~90kg’a kadar dinamit patlayıcısıdır.
 1870 Rhode Island torpido fabrikasında geliştirilen prototip 14” çap,3 mt boy,70 lb.patlayıcısını 9 knots ile 400 yarda’ya taşır haldeydi.
 1870 Portsmoth’da George Quick 2000 yarda gidebilen 24” çapında bir torpido yaptı.Deneme başarısız oldu.
 1871 7 knot yapabilen 300 yd.giden bir torpido düz seyretmediği için başarısız oldu.
 1872 Ramus suüstünde 35 knots ile giden roket-torpido denedi.
 1872 Woolvich Torp.Atölyesin’de 12 knots ile 600 yd.menzili olan,aksi dönüşlü çift pervaneli,16” çapında Mk-I üretildi.
 1872’de Whitead Woolwich’teki firmayı satın aldı ve adını Silurifico yaptı.4 yıl boyunca modeli üretip sattı. Fiume the Silurifico Whitehead‘de üretilen Whitehead torpedoları 19.yy’ın son 15 yılında değişik oranlarda üretilip bir çok ülkeye satıldı.O ülkelerin bazılarında lisans dahilinde üretildiler. İngiltere’den sonra Fransa,Almanya ve Çin hemen,zamanla diğer ülkeler bu silahı ithal ettiler.Birkaç ülke kendi korsan kopya Whitehead torpidolarını ürettiysede başarısız oldular.Whitehead başlangıçta sürati yüzünden bu silahın performansının öncelikle  limandaki demirli gemilere karşı kullanılacağını düşünüyorsada Alman’lar 16 knots süratle 550 yarda menzil performansına erişince;1875’te çift silindir Vee motorunu, Peter Brother-hood, Ltd., of Peterborough. yapımı 3 silindir yine basıçlı hava motoruyla değiştirdi ve denemesinde 18 knots ile 550 yarda performansına ulaştı..
 1873’te silahı Fransa’da pazarladı.26 January 1875 günü St.Tropez’de açtığı "Torpedofabrik Whitehead & Co. [Fabbrica di torpedini Whitehead & Co]" fabrikası ile Weymouth fabrikası; 1873’te
İtalya ve 1875’te Almanya’ya,Danimarka’ya,İsveç ‘e ,Norveç’e, 1876’da Rusya’ya  ve 1877’de Portekiz,Arjantin,Belçika,Şili,Brezilya,Hollanda,Yunanistan ve Türkiye’ye torpido üretti. Weymouth torpidoları 1.Dünya savaşında Kraliyet donanmasında servise girdi.
Almanlar 1873 sipariş ettikleri Whitehead torpidolarını takiben kendi torpitolarını üretmeye başladılar. L. Schwartzkopf-later the Berliner Maschinenbau A.G  firması bir süre sonra ürettiklerini Rusya’ya,Japonya’ya ve ispanya’ya sattı. Alman Schwartzkopf firmasıda ürettikleri 400 torpido’yu ihraç edecekti. 
 1873 John Ericsson;sahilden kablo ile elektrik alan, 2 aksi dönüşlü pervanesi olan,hafif şamdıralı başarısız bir torpido denedi.
 1873 Rhode Island’da Barber; 12”çapında,2,5 mt.,48 lb.patlayıcılı ve 287 lb. ağırlığı olan, bir sualtı roket-torpido denedi.
 1873-1880 arası Peck,Yarrow tersanesinde buharlı;Hall buharlı ve Cunnigham roket-torpido denedi.
 1876 14” çapında 4,5 mt boyunda Basınçlı hava ile çalışan,602 lb.ağılığında,17 knotS süratle 440 yarda gidebilen torpidoları Whitehead Fiume 14 modeli benzeri Fosfor bronz gövdeli bir orta sıklet orta menzil torpidoydu.1883’te hafiflemiş ve 21 knot ile 640 yardaya 44 lb.harp başlığını taşır performansa geliştirilmişti.
 1876-1897 arasında çeşitli gemi tipine uygun 14”,16”,18” çapında 4-6 metre boyunda,Brotherhood 3 silindir Radial Hava Motoru ile donatılmış 20-30 knots süratle 600-800 yd. gidebilen 30 ile 188 lb.harp başlığı olan bazıları 3 kanat pervaneli torpidolar üretilmiştir.
 1878 Türk-Rus savaşında torpidonun Savaşta ilk kullanımı 25 Ocak gecesi bir haberleşme gemimizedir.
1880 Brennan’ın;24”çap,8mt boy,7800lb.,buharlı,30knt ile 200lb. başlığını 2800yd.’ya eriştiren torpidosunu'nu ordu, kıyı savunma silahı yaptı. Torpidonun içinde iki makaraya sarılı piyano telinin sahildeki buharlı vinç ile hızla çekilmesi ile dönen makaraların şaftına bağlı pervanenin itişi ile gitmektedir. .
 1880 Lay Dirigible; 24” çap,7,5mt.boy,2500lb.,Basınçlı CO2 ile 4000yd.’ya 16knts ile  ,200lb. patlayıcılı satıhtan giden tip denedi. 2 Lay torpidosu Peru’ya satılmış,1879’da Peru Donanmasının demir gövdeli savaş gemisi Huascar tarafından Şili gemisine karşı kullanılmıştır.
 1880 Paulson; Kızgın Steam-Kuru buharla çalışan,pusula ve elektrikle kontrol edilebilen bir torpido denedi.
 1880 Borden;Benzinle 2000 yarda giden torpido denedi.
 1880 Berdan  ;200 libre patlayıcısı-harp başlığı olan roket-torpido denedi.Torpido iki bolümlüydü.Hedef gemi etrafındaki ağa takılıp gevşetecek teknesi ve ondan ayrılıp ağı gecek silahından oluşuyordu.İtiş gücü roketin egzostuna yakın tirbün ile aynı şafta bağlı pervaneler ile sağlanıyordu.Başarısız bir silahtı.İngiliz istihbaratına göre Türk Donanmasında denemeler yapılmıştır.
 1880 Lay-Haight ,Basınçlı CO2 yerine Benzin denediler başarısız oldular.Bu da telle sahilden kontrol ediliyordu.
 1880 John Erricsson;16”çapında,8 mt.boyunda,61 knots ile 100 yd gidebilen,300lb. patlayıcılı 1500lb.  roket-topido denedi
 1882 Fiume Short 14” çapında 435 lb. 21 knots ile 600 yd. Menzil seviyesinde Rusya için üretildi.
 1883 Fiume Baby 12” çapında 272 lb. 21 knots ile 200 yd. Menzil özelliklerinde ufak botlar için  üretildi.
 1883 Woolwich’te 50 yarda menzilli roket-torpido denenmiştir.
 1883 Hidrodynami üzerine çalışan Dr.Froud,sürat açısından optimum "Burun" şeklinin "Bound-Küt" şekilde olması gerektiğini söylemiştir. 
1885 14" İngiliz Woolwich yapımı
 
1895 14" İngiliz Woolwich yapımı
 
1895 21" Fiume yapımı
 1884 Weeks, 40 yarda menzilli satıht giden roket-torpido denedi.
 1885 Wood-Haight iki şamandıraya asılmış Brotherhood 3-silindir hava motorlu torpido denediler.
 1885 Hudson Maxim buhar gücünün tellerle torpidoya iletildiği Brennan torpidoya benzer itiş sistemi suyu pompalamaya dayanan başarısız bir deneme yaptı.  
 1886 Patrick;22”çap-14mt boy,6000lb. ve 21kts ile 2000 yarda giden,Broth.3-cyl.hv.motorlu,şamandıra asılı torp.denedi.
 1888 İsveçli mühendis Thorsten Nordenfelt; 29”çap,5000lb.ve 16kts.ile 4000yd.giden, sahilden elektrik ileten telle gönderilen komutlarla dümeni idare edilen şamandıralı torpido denedi.108 pilden oluşan bataryası 18 shp üretiyordu.Şamandıraları tahtadan olup ilk versiyonlarında 1 mil güdüm teli vardı.Son denemelerinde silah 2.5 mil mesafeye gitmiştir.Tel Güdüm torpidoların atası sayılmaktadır.Pratik olmadığından başarısız oldu.
 1889 Sims-Edison 12kts ile 3500yd.giden ve 400lb.patlayıcılı elektriği sahilden alan şamandıralı Ericsson torpidosu denediler. 
 1890’da Whitehead Vickers, Armstrong Ltd. In . desteği ile Weymouth’ta fabrikasını açtı. Fiume 18”çapında 6 mt boyunda 1136 lb. 30 knots ile 800 yd. gidebilen 187 lb. ptlayıcılı Mk-1 ve Mk-2’yi üretti.
 1893’te Kraliyet Donanması,Silah Fabrikasına-RGF’ye transferine karar verdi Donanmaya torpito üretimi burdan gerçekleşti.
 1880’lerde başlayan gelişmelere bir örnek verilirse torpidolar basınçlı hava ile 1904 Tsushima savaşında 6000 yarda menzile ulaşıyordu ve savaş başlıklarının malzemesi ile miktarı ölümcül olmuştu. Standart tiplere ek çok sayıda özel dizaynda üretilmiştir.Fiume’de 17 değişik tipi üretilmiş ve ihraç edilmiş bu fabrikada çelik yerine paslanmaya mukavim “Fosfor Bronz” tercih edilmiştir
 1895 yılında L.Orby tarafından “Gyro”’nun bulunmasıyla Whitehead’in torpidoya konuşlandırıp rota kararlılığı kazandırılana kadar;
 -Yeni motor konması,
 -1880 lerde 1.pervanenin arkasına ters yönde dönen 2.pervanenin konması ile boy ekseninde yuvarlanma kuvvetinin önlenmesi,
 -Öndeki kanatçıklar ve dümenin pervanelerin arkasına komansı haricinde silahta köklü değişiklikler yapılmamıştır.
Torpidonun performansını arttırma çalışmalarında 1880’lerde tipik örnek ABD “Hall” dizaynında torpidonun;
 - “Torpedoboat”’un kazanında   basınç altındaki “Kızgın Su” ile ısıtılıp, silah içindeki Basınçlı havanın kinetiğini dolayısıyla başlangıç itişinin  arttırılmasını ,
 - Yine “Hall” torpidolarında boyuna ekseni etrafında yuvarlanmanın engellenmesi için “U” tüpteki civa hareketleri ile kanatçık kontrolu dönme hareketinin durdurulmasını ve “Manyetik Pusula”ya elektrodlar bağlayıp dümen magnetlerini ikazlanması ile rota kararlılığının sağlanmasını   görüyoruz.
 Howell torpidoları ABD’de Whitehead’lerin 1894’teyerini alan yerli yapım ilk torpidolardır.1890’dan itibaren kullanılmaya başlanmıştır.1890 ABD Donanması bu tipi kabul ettiğinde;24 knot ile 400 yardaya erişir hale gelmişti.
 1895 Çapı 18”,boy 5 mt.,700 lb.ağırlığında,30 knots ile 180 lb.harp başlığını 800yd. menzile eriştirebiliyordu. 
Derinlik dümeni   Derinlik Sarkacı                   Harp Başlığı
En büyük özelliği “Fly Wheel”’dir.130 libre olan bu volan,kovanda iken gemi buharıyla 12000 devir-dakika hızda dönüşü sayesinde silahın yanyana çift pervane ile 800 yardayı 30 knots ile gitmesini sağlıyordu.Bu silahın 3 avantjı vardı.
 -Belirgin iz bırakmıyordu,
 -Trimi değişmiyordu,
 - En önemlisi çapraz eksende  dönen Flywheel’in “Gyroscopic” etkisi ile rotasını
Yön dümencikleri Rota Sarkacı  Fly Wheel    Harp Başlığı        koruyordu.
 1895 Obry gyroscope’un Whitehead torpedolarına konmadan evvelki ilk Gyro uygulaması kabul edilir.Howell bu alanda patent savaşını başlatmıştı.
 1904 Torpidonun gelişimi süresince kullanılan basınçlı havanın hacminin ve basıncının artması,standart hava motorunda hava, genleşirken hızı artınca soğuması ve buzlanmaya neden olması sonucu “Sıcaklık” faktorunu itiş sistemi fiziğine eklenmesi gündeme geldi. Burda ilk hava+yakıt uygulaması patentini "Elswick” sistemi ile W. G. Armstrong, Whitworth-Co. aldı.Yakıt silah ateşlendiğinde bir yanma odacığında basınçlı havanın içine püskürtülüyordu.Sistem ilk defa  1905’te Bincleaves’te 18 inch. Fiume Mk. III ile gösterildi.Silah soğuk havalı versiyonundan 9 knots daha hızlıydı.Fakat yakıt makinada çok kurum yapıyor ve bazen silah kısa mesafeler gidip stop ediyordu .
 1905 Whitehead torpidolarına ilk hava+yakıt uygulaması ise Whitehead’in ölümünden sonra hayata geçti.Hava-Yakıt karışımının basınc dusurucusunden gecip bir odacıkta yanması esnasında içeri pulvarize su püskürtülmesiyle oluşan Buhar+Egzost’un potansiyelinin harekete dönüştürülmesini kapsayan bir sistemdir.Önce Dry sonra su püskürtülmesiyle Wet Heater denmiştir.Buharın dahil edilmesi ile sistem, yalnız hava+yakıt uygulamasından daha çok güç üretiyordu.4 silindir radial motorla 180 hp. Güce erişilebiliyordu.
 İngiltere’de 1899 dan beri Parsons türbinlerinin  torpido makinesi olabilirliği üzerine denemeler yapılıyordu.Bu makine sistemi daha sonra Curtis tipi adını alacaktı ama performansı hala düşüktü. Whitehead Lisansı ile silah yapan E. W. Bliss’in çalışanı. F. Leavitt, Curtis sistemini, sadece Hava-Alkol karışımı ile “Dry Heater” özellikli Bliss-Leavitt Mark-I’i yaptı ve ABD Donanması Kasım 1905’te bu torpidoyu aldı.
 
 
İNGİLİZ Yapımı "Whitehead modeli" İlk Torpidolar:
 

  İNG Torpidoları

Atıldığı Gemi

Hizmete Giriş

Ağırlığı

   Boy - Çap

  Harp Başlığı

  Menzil - Hız

İtiş Sistemi

Mark VIII

D/A-Uçak

1914

1,736 kg

? - 45 cm

145 kg TNT

2,300 m -35 kts
3,650 m -29 kts

Sık.Hava+Alkol+Su=Steam,Türbin

Mark II

 

Denizaltı     Destroyer

1914

?

?

Denizaltı  181   Destroyer 234 kg TNT

Denizaltı versi.: 4,570m-35 kts
Destroyer vers.: 7,300m-29 kts

Sık.Hava+Alkol+Su=Steam,Türbin

Mark VIII

Mark VIII**

Denizaltı

1927

1,566 kg

6.579 m-53.3 cm

Mk 8 - 340 kg TNT

Mk 8**-327-365 kg Torpex

Mk8: 4,570 m-40kts, Mk 8 ** 4,570 m- 45.5 kts
6,400 m-41 kts

Hidrojen Peroksit - Burner-cycle

motor

Mark X, X*, X**, X*** ve X****

 

Denizaltı     Destroyer

1940

1,620 kg

7.200 m-53.3 cm

300 kg TNT

3,000 m - 47 kts
5,000 m - 43 kts
8,000 m - 36 kts
12,000 m - 29 kts

Sık.Hava+Alkol+Su=Steam,Türbin

Mark 20 E (Bidder)

Passive-Homer

D/A-S/Ü

1955

821 kg

6.464 m-53.3 cm

89 kg ?

11000m - 20kts

?

Mark 24 Tigerfish

Homing

Denizaltı

Mod 0:  1980
Mod 1:  1979
Mod 2:  1986

1,551 kg

6.464 m-53.3 cm

340 kg Torpex

21,000m-35 kts
27,400m-24 kts

Çift Gümüş-Çinko batarya,Elektrik motoru 

Spearfish

Homing

Denizaltı

1994

1,850 kg

5.950 m-53.3 cm

300 kg

1981 version:  21,000 m- 60+ kts
1994 version:  Menzil ?-80+ kts

HAP-Otto Fuel (pump-jet itiş, türbin makine)
(HAP:Hidrojen Amonyum Perklorat)
 
ALMAN Yapımı "Swartzkopff modeli" İlk Torpidolar:
 
 

ALM Torpido

Atıldığı Gemi

Hizmete Giriş

Ağırlığı

   Boy - Çap

  Harp Başlığı

  Menzil - Hız

İtiş Sistemi

C/06 - C/06 D

U-boat U-3 ile hizmete girmiştir

1907

C/06:773kg
C/06D:810kg

5.650 m-45cm

122.6 kg TNT

C/06:1,500m-34.5kts
   3,000m-26kts

C/06D:1,500m-34.5kts
   5,000m-27kts

C/06:  Brotherhood sistem
 C/06 D:Hava+Alkol+Su=>Türbin

G/6 - G/6D

G/6: Ostfriesland-sınıfı U-19 ile,

G/6 D: Breslau sınıfı korvet ile hizmete girmiştir

1911

?

6.000 m-50 cm

G/6: 160 kg TNT-Hexanitrodiphenylamin (Hexanite) karışımı

G 6 D: 164 kg TNT-Hexanitrodephenylamin (Hexanite) karışımı

G/6:2,200m-35kts
   5,000m-27kts

G/6 D:8,400m-27kts
   3,500m-35 kts

G/6:  Decahydronaphthalene (Decalin)+Hava+Su=>Türbin

G/6 D:  Kerosene +Hava+Su=>Türbin

G7a T1

Federapparattorpedo

D/A-S/Ü

1938

1,528 kg

7.186m-53.3cm

320 kg Hexanite

  6,000m-44kts
   8,000m-40kts 14,000m-30 kts

Decahydronaphthalene (Decalin)+Hava+Su=>Türbin

G7e T2 - T3

1 kişilik Marder D/A için.

D/A-S/Ü:Schnellboote

1939

1,603 kg

7.186m-53.3cm

200 kg Hexanite

5,000m-30 kts

Kurşun Asitli Batarya,DC motor

Atıştan önce 30 C ısıtılıyor

G7e

T4 Falke İlk PasifHomig

T5 Zaunkönig:    ”

T10Spinne:İlkTelgüdüm

T11Zaunkönig2:                Çekilebilen Aldatıcı oldu.

D/A

Pasif Homing denemeleri 1936’da başlandı 1943’de Konvoy Escortlarına karşı ve ilk tel güdüm 1944’de servise girdi.T10 başarısızdı.

T4:    1,937 kg
T5,T5a,T5b:  ?
T10:  1,620 kg
T11:              ?

 

7.186m

200 kg Hexanite

T4: 7,500 m/20 kts
T5: 5,700 m/25 kts
T5a,T5b:8000 m/ 22 kts
T10:5,000m/30 kts
T11:5,700m/25 kts

Kurşun Asitli Batarya,DC motor

Atıştan önce 30 C ısıtılıyor

DM1 Seeschlange

(Deniz Yılanı)

Tel güdüm ASW torpido

D/A

1975

1,370 kg

4.150m-53.3cm

100 kg

6,000 m - 33 kts
12,000 m - 20 kts

Gümüş – Çinko Batarya,

DC motor

 

DM2A1 Seal

Tel Güdüm - S/Ü karşı

S/Ü - D/A

1969

1,370 kg

6.550m-53.3cm

250 kg

20,000 m-33 kts

Gümüş–Çinko Batarya, DC motor

DM2A3 ve DM2A4 Seehecht (Seahake) Tel Güdüm Aktif Pasif Homing Sığ su torp.-S/Ü karşı ve ASW torpido

S/Ü - D/A

1987/ 1999

1,370 kg

6.000m-53.3cm

260 kg

DM2 A-3: 20000 m-35 knots
 DM2 A-4:50000 m- 50 knots

Gümüş–Çinko Batarya, DC motor Contra dönüşlü çift pervane

SST-3 Seal

Tel Güdüm - S/Ü karşı

S/Ü - D/A

1972

1,414 kg

6.080m-53.3cm

260 kg

22,000 m-35 knots
51,200 m-23 knots

Gümüş–Çinko Batarya, DC motor

SST-4 Seal

Tel Güdüm Aktif Pasif Homing - S/Ü karşı

S/Ü - D/A

1980

1,414 kg

6.080m-53.3cm

260 kg

11,000 m-35 knots
20,000 m-28 knots 37,000 m-23 knots

Gümüş–Çinko Batarya, DC motor

SUT (Surface and Underwater Target Torpedo) Tel Güdüm Aktif Pasif Homing

S/Ü - D/A

SST-3:  1972
SST-4:  1980

1,414 kg

6.080m-53.3cm

260 kg

22,000 m-35 knots
51,200 m-23 knots

Gümüş–Çinko Batarya, DC motor
 
ABD Yapımı  Torpidolar:
Yüz yıl başından günümüze;
 

ABD  Torpidoları

Atıldığı Gemi

Hizmete Giriş

Ağırlığı

   Boy - Çap

  Harp Başlığı

  Menzil - Hız

İtiş Sistemi

Whitehead Mk 3 A

s/ü – D/A

1900

383 kg

3.556 m - 45 cm

53.5 kg Barut

730 m - 26.5 kts

Sık.Hava,3 Silindir hava mot.

Bliss-Leavitt  Mk 4

D/A

1912

680 kg

5.004 m - 45 cm

63.3 kg Barut

1,830 m - 30 kts

Sık.Hava+Alkol=Steam,Türbin

Bliss-Leavitt Mk 6

E-H snf. D/A

1911

616 kg

5.182 m - 45 cm

90.1 kg Barut

1,830 m - 35 kts

Sık.Hava+Alkol=Steam,Türbin

Bliss-Leavitt Mk 7

K,O,R snf. D/A

1912

738 kg

5.182 m - 45 cm

148 kg TNT

5,500 m - 35 kts

Sık.Hava+Alkol+Su=Steam,Türbin

Mark 10

2 Dün.sav. D/A

1918

1,005 kg

4.953 m-53.3cm

225 kg TNT

3,200 m - 36 kts

Sık.Hava+Alkol+Su=Steam,Türbin

Mark 14

D/A

 

1931

1,488 kg

6.248 m-53.3cm

292 kg Torpex

4,100 m-46 kts

8,200 m-31 kts

Sık.Hava+Alkol+Su=Steam,Türbin

Mark 16

 

D/A

 

1945

1,814 kg

6.248 m-53.3cm

428 kg Torpex

12,500 m-46 kts

Hydrogen Peroxide,Türbin

Mark 18

German G7E Benzeri

D/A

 

1944

1,431 kg

6.223 m-53.3cm

261 kg Torpex

3,650 m - 29 kts

Electric-Battery,DC Motor

Mark 27

 

D/A

 

1943

327 kg

2.286 m-48.3cm

   43 kg Torpex

4,570 m -12 kts

Electric-Battery,DC Motor

Mark 28

German G7E Benzeri

D/A

 

1945

1,270 kg

6.248 m-53.3cm

265 kg Torpex

3,650 m-19.6kts

Electric-Battery,DC Motor

Mark 35-ASW

s/ü – D/A

1949

803 kg

4.115 m-53.3cm

122.5 kg Torpex

13,710 m-27 kts

Electric-Battery,DC Motor

Mark 36

Serviste az kaldi

D/A

 

1948

1,814 kg

6.248 m-53.3cm

53 kg HBX-1

  3,300 m-47 kts

Seawater Battery,DC Motor

Elektroliti denizsuyu

Mark 37 ve

NT Modifikasyonu

ASW Gemileri D/A

 

Mod 0:  1957
Mod 1:  1960
Mod 2:  1967

649 kg

3.429 m-48.3cm

150 kg Torpex

 9,140m-26 kts

21,490m-17 kts

16,400m-36 kts

Mark 37:  Battery
NT37:  Otto Cycle

Mark 39 Mark 27 Mod 4. Modification

D/A

 

1956

578 kg

3.378 m-53.3cm

59 kg Torpex

11890m-15.5ks

Electric-Battery,DC Motor

Mark 45

(ASTOR)

D/A

1963

Mod 0: 1,057 kg
Mod 1: 1,004 kg

Mod 0:  5.715 m
Mod 1:  5.766 m

Nuclear

13,650m-40 kts

Seawater Battery,DC Motor

Elektroliti denizsuyu

Mark 48 & Mark 48 ADCAP:Rus Alpha sf.’a  karşı geliştirldi

D/A

Mark 48:  1972
Mark 48 ADCAP:  1988

Mk48: 1545.3kg
Mark 48 ADCAP:  1662.75 kg

5.790 m-53.3 cm

292.5 kg

PBXN-103

9,000+m

28+ks

İçten yanmalı Gaz Piston Motorlu  http://www.youtube.com/watch?v=516Nua56hCA&mode=related&search
 
RUS Yapımı Torpidolar:
 

  RUS  Torpido

Atıldığı Gemi

Hizmete Giriş

Ağırlığı

   Boy - Çap

  Harp Başlığı

  Menzil - Hız

İtiş Sistemi

Type "L"

Whitehead Mod

Tüm Gemiler

1898

-

-

64 kg TNT

900 m-25 kts
600 m-29 kts

Sık.Hava,3 Silindir hava mot.

1907, 1908, 1910 Torpeda

S/Ü – D/A

 1907,1908,1910

641 - 665 kg

520cm-456mm

96 kg TNT

 07/08 2,000m-27kts
1910 2,000m-34kts Sonra 3,000m-29kts

Sık.Hava,3 Silindir hava mot.?

İlk Rus Torp.:53-27

S/Ü – D/A

1927

1,710 kg

7.0m - 533 mm

265 kg

3,700 m-45 kts

Sık.Hava+Alkol+Su=Steam,Türbin

53-36

Sınırlı Üretildi

S/Ü – D/A

1936

1,700 kg

7.0m - 533 mm

300 kg

4,000 m-43.5 kts
8,000 m-33.0 kts

Sık.Hava+Alkol+Su=Steam,Türbin

53-38

2.ww. Ana Torpido

 

S/Ü – D/A

 

1938

 

1,615 kg

 

7.2m - 533 mm

 

300 kg

4,000m-44.5 kts
8,000m-34.5 kts
10000m-30. kts

 

Sık.Hava+Alkol+Su=Steam,Türbin

53-38U

2.ww. Ana Torpido

 

S/Ü – D/A

 

1939

 

1,725 kg

 

7.4m- 533 mm

 

400 kg

4,000m-44.5 kts
8,000m-34.5 kts
10000m-30. kts

 

Sık.Hava+Alkol+Su=Steam,Türbin

53-39

S/Ü – D/A

1941

1,780 kg

7.5m - 533 mm

317 kg

4,000 m- 51.0 kts

8,000 m-39.0 kts
10000m-34.0 kts

Sık.Hava+Alkol+Su=Steam,Türbin

ET-80

D/A

1942-43

1,800 kg

7.5m - 533 mm

400 kg

4,000 m - 29 kts

Electric-Battery,DC Motor

ET-46

D/A

1946

1,810 kg

7.45m- 533mm

450 kg

6,000 m - 31 kts

Electric-Battery,DC Motor

SAET-50/SAET-50M Pasive Homing

D/A

1950 ve1955

1,650 kg

7.45m- 533mm

375 kg

4,000 m - 23 kts
 6,000 m - 29 kts

Electric-Battery,DC Motor

53-51

S/Ü – D/A

1951

1,875 kg

7.60m- 533mm

300 kg

4,000 m - 51 kts
8,000 m - 39 kts

Sık.Hava+Kerosene=>Türbin ?

ET-56

D/A

1956

2,000 kg

7.40m- 533mm

300 kg

6,000 m - 36 kts

Electric-Battery,DC Motor

53-56 , 53-56V ve 53-56VA:Homing

S/Ü – D/A

53-56:  1956
53-56V:  1964
53-56VA:  1966

2,000 kg

7.70m- 533mm

400 kg

53-56   : 8 km-50kts
             13km-40kts

53-56V :4 km-50kts
              8 km-40kts

53-56VA : ?-  29kts

53-56:  Kerosene - Oxygen =>Türbin ?
 53-56V:  Sık.Hava+Kerosene=>Türbin ?
 53-56VA: Sık.Hava+Kerosene=>Türbin ? V:“vozdushnaia”:Hava

53-57

D/A

1957

2,000 kg

7.60m- 533 mm

305 kg

18,000-45 kts

Kerosene-Hydrogen Peroxide Turbin

53-58

D/A

1968

?

7.60m- 533mm

Nuclear

?

?

SET-53

SET-53M

S/Ü – D/A

SET-53:    1958
SET-53M: 1964

1,480 kg

7.80 m- 533 mm

100 kg

SET-53:8 km-23 kts
SET-53M:  14,000 m  29 knots

SET-53:  Kurşun-Acid batarya
SET-53M:  Gümüş-Çinko batarya

53-61 "Alligator" 

 53-61M

S/Ü – D/A

53-61:     1961
53-61M:  1969

?

?

305 kg

53-61:15,000 m-

55 kts
53-61M:22,000 m-35 kts

Kerosene+Hydrogen Peroxide Turbin

SAET-60 

SAET-60M

D/A

SAET-60:     1961
SAET-60M:  1969

2,000 kg

7.80 m- 533 mm

300 kg

SAET-60:13,000 m-42 kts
SAET-60M:15 km-40 kts

Gümüş-Çinko batarya

53-65,

53-65K

53-65M

D/A

53-65:         1965
53-65K:       1969
53-65M:      1969

2,070 -2,100 kg

7.20 m- 533 mm

300 kg

53-65:  18km-45kts
53-65K: 19km-45kts
53-65M:22km-44kts

53-65 ve 53-65M:  Kerosene-Hydrogen Peroxide Turbin
53-65K:  Kerosene-Oxygen Turbin

SET-65 "Yenot-2" Homing

S/Ü – D/A

1965

1,740 kg

7.80m- 533mm

205 kg

16,000 m-40 kts

Gümüş-Çinko batarya

TEST-68

D/A

1969

1,500 kg

7.90m- 533mm

100 kg

14,000 m-29 kts

Gümüş-Çinko batarya

TEST-71

TEST-71MKE

TEST-3 Pr.1124

Ufak ASW S/Ü ve Denizaltı

TEST-71:  1971
TEST-  3:  1977

TEST-71: 1,750 kg TEST-71MKE: 1,820 kg

7.90 m- 533 mm

205 kg

15,000 m-40 kts
25,000 m-35 kts

Gümüş-Çinko batarya

MGT-1

Pasif Akustik Homing

D/A

1961

510 kg

4.5 m- 400 mm

 

80 kg

6,000 m -28 kts

Gümüş-Çinko batarya

“ Malogabaritnaia torpeda”=Hafif tip torp.

SET-40 (MGT-2)  SET-40U Active/Passive Homing

S/Ü – D/A

SET-40  :  1962
SET-40U:  1968

550 kg

4.5 m- 400 mm

80 kg

8,000 m-29 kts

Gümüş-Çinko batarya

“ Malogabaritnaia torpeda”=Hafif tip torp.

65-73

Uçak gemiler.-Sahil tesis.

D/A

1973

4,000+ kg

11m-650 mm

Nuclear

50 km-50 kts

Kerosene-Hydrogen Peroxide Türbin

65-76 "Kit" (Balina) Kursk kazası nedeni?

D/A

1976

4,000+ kg

11m-650 mm

450+ kg

50 km-50 kts

Kerosene-Hydrogen Peroxide Türbin-Hyd.Per.Alev aldı-patladı?

UGST

 Active/Passive Homing

S/Ü – D/A

1990s

2,200 kg

7.20m- 533mm

200 kg

40 km-50 kts

Mono-propellant yakıt+Axial piston makine=>Pump-jet

VA-111 "Shkval" (Bora)

D/A

1977       (Prototip)
1998   (Son model)

2,700 kg

8.20m- 533mm

700 kg

11–15km-200kts

Katı Roket Yakıtı

Oluşan Gaz Sesi Homingi Önler

USET-80 Active/Passive Homing 400+ m. Umktan da atılır

D/A

1980

2,000+ kg

7.90m- 533mm

200 - 300 kg

2 km - 40-50 kts

Gümüş - Çinko Batarya
 
İtalyan Yapımı  Torpidolar:
1877-1885 arası ortak özelikleri 14”çapında,5mt boyunda,Basınçlı hava motorunun sağladığı 23knot ile 850 yardaya 95 lb.harp başlığı taşıyabilen Fosfor bronz-Çelik gövdeli A37/B43/B57-356 tiplerinde torpidoları geliştirdiler.
1897-1898 arası 18”çapında 6 mt.boyunda,Basınçlı hava motoruyla 34knots ile 2150 yarda’ya 240 lb harp başlığı taşıyan çelik gövdeli A90/A110-450 modellerini geliştirdiler.
 
 
Fransız Yapımı  Torpidolar:
 
 

FRA   Torpido

Atıldığı Gemi

Hizmete Giriş

Ağırlığı

   Boy - Çap

  Harp Başlığı

  Menzil - Hız

İtiş Sistemi

24V and 24M, Toulon

D/A

1926

1,490 kg

8.280 m-55 cm

310 kg TNT

3,000 m- 45 kts
7,000 m- 35 kts

Schneider

Sıkıştırılmış Hava+Alkol=>Türbin?

M26V, 26W and 26DA, Toulon / St. Tropez

26V:        D/A

26W:       S/Ü

26DA:       Uçak

1928

674 kg

5.140 m-40 cm

144 kg TNT

2,000 m- 44 kts
3,000 m- 35kts

Sıkıştırılmış Hava+Alkol=>Türbin

K2

D/A

1956

1,104 kg

4.400 m-55 cm

280 kg HBX-3 yada TNT

900 m- 50 kts

Oxijen-Alkol=>Türbin

E12

D/A

1960(?)

1,650 kg

7.0 m-55 cm

330 kg

12,000m-25 kts

Batarya+DC Motor

E14

D/A

1960

1,650 kg

4.279 m-55 cm

200 kg Aluminum Tolite

5,000m-25.5kts

Nickel-Cadmium Batarya+DC Motor

E15

S/Ü-D/A

1960(?)

1,650 kg

5.900 m-55 cm

300 kg Alumin Tolit / HBX-3

12,000m-25 kts

Nickel-Cadmium Batarya+DC Motor

Z13 / Z15

D/A

1960

1,715 kg

7.120 m-55 cm

300 kg Alumin Tolit / HBX-3

5,000 m-25 kts

Nickel-Cadmium Batarya+DC Motor

L3 ASW

Aktif-Pasif Homing

D/A

1960

910 kg

4.320 m-55 cm

200 kg HBX-3 yada TNT

5,000 m-25 kts

Nickel-Cadmium Batarya+DC Motor

L5 / L7

Aktif-Pasif Homing

L5:  S/Ü
L7:  D/A

L5:  1971
L7:  1980

935 kg

4.320m-53.3cm

200 kg HBX-3 yada TNT

7,000 m-35 kts

Gümüş-Çinko Batarya+DC Motor

F17 Mod 1, Mod 2

Fiber Optik tel Güdüm Aktif-Pasif Homing

S/Ü-D/A

F17:        1973

Mod 1:      1973

Mod 2:      1988

~1,410 kg

6.000 m-55 cm

5.900 m-55 cm 5.384 m-55 cm

250 kg HBX-3

18,000 m-35 kts

20,000 m-35 kts. 20,000 m-40 kts.

Gümüş-Çinko Oxid Batarya+DC Motor

F17P Mod 2

S/Ü-D/A

1985

~1,410 kg

5.620 m-55 cm

250 kg HBX-3

30,000m-35kts.

Gümüş-Çinko Oxid Batarya+DC Motor
      
‘Heavyweight' ,`Lightweight' Torpidolar:
  Her iki tip torpitoda denizaltı ve suüstü gemilerinden atılabilir.Lightweight tipleri uçaklardan da atılabilmaetedir. İtiş sistemi,Güdüm sistemi ve Harp Başlığı ana bölümlerinden oluşur.Harp başlıkları çarpma veya bilgisayarının tetiklemesiyle patlarlar. Hemen hepsinin Homing (Sesi takip edebilme ve kendi sonarı ile hedefi arayıp,bulma) özelliği ile de torpidolar, komutana ani ve uzaktan geniş hücum seçenekleri sunmaktadır.
·                                        
 
 
 
Güdülebilen bazı örnek ‘Heavyweight' ,`Lightweight' torpidolar
 
Zamanla torpido itici güçleri çeşitlilik kazandı.Bunlar;
1-Yüksek basınçta sıkıştırılmış hava ile yanan alkol ve su sonucu oluşan tazyikli http://www.metacafe.com/watch/21456/torpedo_hit/                buharın çevirdiği tirbünün yanısıra ,
 
Yandaki çizimde Klasik torpidonun kesiti verilmiştir.II.Dünya savaşı Amerikan torpidoları; Mk 14,Mk 15 ve Mk 23 vb. bu yapıdadırlar.>>>>
 
 
           
 
 
2-Yüksek akım veren bataryanın çevirdiği elektrik motoru ve,
                                                                                                     

Yandaki çizimde Homing torpidonun kesiti verilmiştir.II.Dünya savaşı

Sonrası SST-4,Tigerfish vb.torpidolar bu benzer yapıdadırlar.>>>>

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
3-Katı yakıtın yanması ile açığa çıkan gazların roket olarak ve çevirdiği tirbün veya pistonlu motorların kullanıldığı,derinlerden atılabilen
torpidolar olarak sıralanabilir.

 

 Yandaki çizimde Homing torpidonun kesiti verilmiştir.II.Dünya savaşı

Sonrası Mk-48  vb.torpidolar bu benzer yapıdadırlar.>>>>

 

 

Çap olarak torpidoların sınıflandırılması:

2.Dünya Savaşı müttefik donanmalarında,

2.Dünya Savaşı Japon İmparatorluk Donanmasında,

2.Dünya Savaşı Alman Donanmasında,

NATO torpedolarında kullanılmıştır kullanılmaktadır.

Roket İticili Torpidolar
 
 Su içindeki  itişini patlayıcısının gücüne benzer yanıcılıktaki roket yakıtı kullanarak yapar. Burun yapısı sivri ama yüksek hızda gövdenin bir hava cebi içinde gitmesini saglayan ufak bir baslık vardır. Alman Thyssen grubunun Barracuda Super Cavitating dizaynı değişik kaynaklara göre 230-300 mil-saat hızında 3.75-20 mil menzile gidebilmektedir.Rusların BA-111 Shkval [Squall] örnek gösterilebilir.Yıllardır geliştirilen bu tipin 3 değişik alt grubu variants vardır.
·         VA-111 Shkval - Orijinal variant; Güdümsüz olduğuna 
·         "Shkval 2" – Halen kullanılan variant; Güdümlü olduğu tahmin ediliyor vector itişi ile rota değiştirip mesafesi arttırılmıştır.
·         Export variant Özellikleri kısıtlanmış!
Orijinal dizayna nükleer başlık takılabilmekte diğerlerinde konvensiyonel patlayıcılı başlık vardır.
·         Boy: 8.2 m
·         Çap: 533 mm
·         Ağırlık: 2700 kg
·         Savaş başlığı: 210 kg
·         Sürat
·         Kovan çıkış: 50 kt (93 km/h)
·         Max: 200+ kt (370 km/h)
·         Menzil: Eski versiyon 2000m. Güncel versiyon 7000-13000m.

 

Su içindeki  itişini patlayıcısının gücünü kullanarak yapar.Değişik kaynaklara göre 230-300 mil-saat hızında 3.75-20 mil menzile gidebilmektedir.Rusların BA-111 Shkval [Squall] örnek gösterilebilir
 
Torpido kovanları:                                              
Günümüz torpido kovanları, hem denizaltının daha sesizleşmesi  hem de gelişen torpido teknolojisi paralelinde değişim geçirmiştir.Yakın geçmişte torpidolar kovandan hava ile atılıyorlardı.Günümüz torpidoları,materyalindeki değişikliklerle güçlenen kovanı, “yüzerek” yani kendi gücüyle terk etmektedirler.
 Şekilde görüldüğü gibi; son dönem Alman klasik denizaltılarında torpidolar,geminin hidrolik basıncının etkilediği pistona bağlı su pistonunun ittiği su sayesinde kovanı terk etmekteler.
                   
                           
 
Günümüz torpido kovanı dizaynlarından bir kesit 
 
 
 
Füze
·        Ballistic Füzeler
     
      Kıtalar arası balistik füze atan nükleer denizaltılarda,dikine yerleştirilmiş ve kendine ozgu kovanlardaki füze,cok yüksek basınçlı hava veya buharile su üstüne fırlatılmakta ve yakıtı ateşlenip uçuşuna başlamaktadır.Çin,Fransa,İngiltere,ABD ve Rusya sahiptir.Detay Nükleer Denizaltılar maddesinde verilmiştir.
 
·        Cruise Füzeler
Cruise füzeler nükleer veya 450 kilo gibi tipik bir konvesiyonel başlığı,balistik füze menzilindeki bir “Nokta” hedefe daha isabetli ve daha ucuz götürebilmektedir.19 ülkede üretilmekte ve 54 ülkeye ihraç edilmektedir. Klasik denizaltılar kovanlarından Harpoon gibi füzeleri atabilmektedirler.Füzeler kendi muhafazaları ile atılmakta , satha gelirken otomatik ateşlenmekte ve muhafazasını parçalayıp uçuşuna başlamaktadırlarSSBN’ler dedaha ufak saldırı denizaltılarından da atılabilen Harpoon  ,Cruise-Tomahawk  füzelerinide atabilmektedirler.  
·        Anti-Ship Füzeler

Suüstü gemilerine atılan kısa menzil füzelerdir.Harpoon veya Exsocet gibi füzelerin bu modifikasyonları vardır ve daha uzun menzillere sahiptirler. Denizaltı araması yapan alçak uçuştaki uçağa yada helikoptere karşı kullanılan ve periskopun baktığı yöne ateşlenen ısıya duyarlı, ufak,kısa menzil savunma maksatlı füzelerde ayrı bir sınıflandırmaya girselerde gemiye karşı kullanılma kapasiteleri vardır.
 
 
 
Alttaki şekilde Sonarıyla arama yapan helikoptere atılan Triton füzesinin paterni görülmektedir.  
           

Fiber-optically-guided veya Kendi güdümüyle giden IDAS (Interactive Defense and Attack system for Submarines) füzelerdir.Bu tip füzelerin kısa menzilli olanları, satha yakın olmaları  ve ebatları açısından yelken içindeki kovanlarında ve torpido kovanlarında gruplar halinde çok miktarda konuşlandırılmaktadırlar.

Periskopta görülen uçan veya [Belli koşullarda] yüzen ufak hedef kerterizine ani atışlarda kullanılmaktadır.Hedefin ısı kaynağına giderler.Daha uzun menzilli olanları "Ufuk ötesi atışlar" için Radar, ESM, Pasif-Aktif sonar'dan aldıkları parametrelere göre kovanlardan pusisleri ile de atılırlar. Hedefin radar sinyaline kilitlenirler,kızıl ötesi yada aktif arama yaparlar.Her iki tip taktik durum ve yakın tehditin artması-kaçınlamamasına göre kullanılmaktadır.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
    Anti-Submarine Rockets 
Suüstü gemisinden veya   denizatlıdan atılabilmektedirler.Torpido veya Nükleer Su bombası taşıyabilmektedirler.Suüstü gemilerinde   ASROC bunların yerine kullanılmıştır ama uzun ömürlü olmamıştır.
 
Mayın
·        Mayınlar; Moore-Demirli mayınlar  ve Sea flor-Bottom-Dip Mayını olarak iki temel tip’dirler
·        İki tip te genelde Akustik (acoustic mines) yada Manyetik olarak (magnetic mines) etkin olmaktadırlar.
 
1.       Moore-Demirli mayınlar: Bu mayınlar PM-1 (acoustic) ve PM-2 (Buz altı için antenli tip) etkileşimli mayınlardır.Donanmada servise 1959 ve 1965’te ayrı ayrı girmişlerdir.PM-2 özellikle buz tabakası altındaki denizaltılar için kullanılmışlardır.Mayının anten sistemi 3 antenden oluşmaktadır.Üst,orta ve alt.Antenlerin her biri 2 electrod ile “İlk Kurulma” unitinin transformerinin bobinine bağlanmıştır.Denizaltının etrafındaki deniz suyunun electrolit özelliğinden dolayı oluşan manyetik alanın ürettiği sinyal bu antenler vasıtasıyla algılanır.Belli bir sinyal şiddetinde transformerinden ikazlanan mayın patlar.Akustik olanlar transducerine gelen sedanın şiddetinin ürettiği akım kuvveti ile aktif olurlar.Bu mayınlar TNT’den daha güçlü “Deniz karışımı” denen bir patlayıcı ile donatılır.Bu mayının cihazları konuşlandırıldıkları yerdeki “derinlik menzil”lerinin ve emniyetlerinin arttırlması için geliştirimektedir.Bundan başka korozyona dirençli kuvvetlendirilmiş demirleme telide devamlı geliştirilmeye gereksinim duyulan elemandır.Denizaltıdan dökülen demirli mayınların ağırlığının azalmasına ve havadan dökülen bu mayınların çarpma  direncinin arttırılmasına çalışılmaktadır.
 
2.       Sea floor-Bottom-Dip Mayını: Modern Dip mayınları;gemilerin fiziken oluşturduğu ses,manyetik,hidrodinamik basınç,elektrik sahalarını algılayan sensorlerin patlattığı çok kanaldan ikazlanan patlayıcılar ile donatılmışlardır.Çalışma şekilleri, 50-60 mt yakından geçen gemiden etkilenen ve aktive olan çok hassas sensorü ve beynidir.Bu faktör; Zamansal geciktirme, gemi sayma, ikazlanma tip seçenekleri ve [uzaktan] telekontrol olanağı ile ayarlanabilmekte ve mayın tarama temizleme yöntemleri atlatılabilmektedir. Döküldükleri deniz yatağında çamura gömülerek gizlenmekte ve tespiti zorlaşmaktadır.Aynı zamanda dip mayınları , mayın tarayıcıların önünde harekat yapan mayın avlayıcı araçları tespit ve imha olanakları ile donatılabilmektedir.Dip mayınlarının bünyesi 20 yıl ve bataryaları 10 yıl depolanabilir.Döküldüğü yerden çıkarıldıktan sonra [Dip basıncı kalktıktan sonra] 1 yıldan fazla öldürücülüğünü korur.
·        Torpido itiş sistemli Pervaneli Mayın ve Füze itişli Mayınlar.
Bu tip mayınlar mayın modülünden ve taşıyıcısından oluşur.Mayın modulü, savaş başlığından ve hedefin fiziki alanını algılayan sensor-beyin bölümünden oluşup güç birimi ve emniyet devreleride buradadır.Hedefin ebatlarına ve yalıtımına bağlı oluşan fizik alan; mayında kullanılan sensor tipine bağlı oluşan küresel ikazlanma alanının içindeyken, ikazlanma mayına  yaklaşık  40 metre  mesafe de gerçekleşmektedir . Pervaneli Mayın Taşıyıcısından çıkıp hedefi takip eder.
 
 

ANA SAYFA | BEN KİMİM | DENİZALTICININ ŞİİRLERİ | DENİZALTI HAKKINDA | TÜRK DENİZALTICILIK TARİHİ

TÜRK DENİZALTILARIN HİZMET DÖNEMLERİ | HİZMETTEKİ SINIFLAR ve GEMİLER | Guppy sınıfı gemiler | Guppy_amblemleri | S-336 TCG Murat Reis | Tang Sınıfı Gemiler | S-342 TCG Hızırreis

 S-343 TCG Pirireis | Ay Sınıfı Gemiler | S-347 TCG Atılay | S-348 TCG Saldıray | S-349 TCG Batıray | S-350 TCG Yıldıray | S-351 TCG Doğanay | S-352 TCG Dolunay

Preveze Sınıfı Gemiler | S-353 TCG Preveze | S-354 TCG Sakarya | S-355 TCG 18 Mart | S-356 TCG Anafartalar | S-357 TCG Gür|S-358 TCG Çanakkale|S-359 TCG Burakreis|S-359 TCG I.İnönü|Oyunlar|Gelecekte Type 209

|Denizalti inşası|Torpido Atışı | Tarihi Resimler | Filmler  | Sesler | Evde Denizaltıcılık | Links